استراتژی‌های غیریت‌ساز با آمریکا در گفتمان‌های سیاست خارجی ایران بعد از انقلاب اسلامی

author

  • رضا سلیمانی استادیار روابط بین‌الملل دانشگاه پیام نور
Abstract:

وجود دگر یا دشمنی به نام ایالات متحده آمریکا یکی از متغیرهای ثابت و معناساز حاکم بر سیاست خارجی ایران پس از وقوع انقلاب اسلامی ایران تا کنون بوده است. سایه این غیر بر سر تصمیمات خارجی به قدری جدی است که تقریبا کلیه رویه‌ها و روندهای دیپلماسی ایران پس از انقلاب اسلامی را تحت تأثیر، بل تحت الشعاع خود قرار داده است. الگوهای دوستی/دشمنی، همگرایی/ واگرایی و ائتلاف/افتراق طراحی نمی‌شوند مگر با در نظر گرفتن این غیر؛ مرزهای میان خودی/غیرخودی، وطن‌پرست/وطنفروش، بومی/ بیگانه، مقاوم/سازشگر ترسیم و تحدید نمی‌شود مگر با در نظر گرفتن این غیر. هیچ مطالعه و پروژه‌ای و هیچ تدبیر و تصمیمی در دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران سامان و سازمان نمی‌یابد مگر آن که رد پایی از این غیر را در سرزمین تحلیلی خود داشته باشد. فرضیه اصلی این مقاله آن است که غیریت آمریکا به‌عنوان فصل مشترک خرده‌گفتمانهای ظهور و بروز یافته پس از وقوع انقلاب اسلامی ایران توانسته به مثابه نقطه آجیدن خرده گفتمان‌های ثبوت یافته عمل کند و با وجود اختلافات روشی- تاکتیکی آن‌ها در برخورد با این غیر، به نوعی وحدت در عین کثرت را در هویت‌یابی گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی به‌عنوان یک ابرگفتمان هژمونیک طرح‌ریزی نماید.      

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بحران تصمیم گیری در دستگاه سیاست خارجی آمریکا رویارویی با انقلاب اسلامی ایران

یکی از بحرانهای مهم تاریخ روابط خارجی آمریکا مدیریت سیاست خارجی و برخورد با انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 می باشد. پیروزی انقلاب و عدم توانایی دستگاه سیاست خارجی امریکا در درک شرایط انقلابی درون ایران و نیز هدایت امکانات و نیروهایش در جهت حل به اصطلاح بحران‘ موضوع منازعات علمی و سیاسی بسیاری بوده است. سؤال مهمی که از سوی محققان و سیاستگذران مطرح شده این است که آیا آمریکا امکان جلوگیری از نتیج...

full text

بحران تصمیم گیری در دستگاه سیاست خارجی آمریکا رویارویی با انقلاب اسلامی ایران

یکی از بحرانهای مهم تاریخ روابط خارجی آمریکا مدیریت سیاست خارجی و برخورد با انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 می باشد. پیروزی انقلاب و عدم توانایی دستگاه سیاست خارجی امریکا در درک شرایط انقلابی درون ایران و نیز هدایت امکانات و نیروهایش در جهت حل به اصطلاح بحران‘ موضوع منازعات علمی و سیاسی بسیاری بوده است. سؤال مهمی که از سوی محققان و سیاستگذران مطرح شده این است که آیا آمریکا امکان جلوگیری از نتیج...

full text

سیاست اوراسیایی ایران، انقلاب اسلامی و سیاست خارجی

در چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی در ایران بررسی دستاوردهای آن در سیاست خارجی در منطقه اوراسیای مرکزی کار ساده‌ای نیست زیرا در این چهار دهه تحولات ژئوپلتیک گسترده‌ای در منطقه ایجاد شده است. این دوران را می توان به دو مرحله دهه نخست و زمان شوروی و سه دهه بعدی و عصر پسا شوروی تقسیم کرد. در دوران نخست که دوره انقلاب و جنگ تحمیلی بود، قلمرو اوراسیایی در چارچوب اتحاد شوروی و بلوک شرق محیطی بسته و ن...

full text

موقعیت سیاست خارجی ایران در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی

در بهمن ماه 1397 ایران چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی را گرامی داشت. در این موقعیت سیاست خارجی ایران در وضعیتی رو به اوج و در عین حال پر چالش قرار دارد. اکنون سیاست خارجی ایران با مشخصه و هویت خاصی برای جهانیان شناخته می شود. این نکته قابل توجه است که جامعه بین المللی تدریجا با بسیاری از خواسته‌های دشوار ایران کنار آمده است. سیاست خارجی ایران در موضوع هسته ای ائتلاف دیرینه ای که بر اساس سیا...

full text

تحولات الگویی سیاست خارجی آمریکا بعد از جنگ سرد

سیاست خارجی آمریکا در دوران بعد از جنگ سرد با تغییرات الگویی و رفتاری همراه بوده است. تغییرات الگویی ناشی از دگرگونی در ساختار نظام بین الملل می باشد؛ در هر ساختار بین المللی شکل خاصی از تعامل بین بازیگران وجود دارد. در ساختار دوقطبی، آمریکا و اتحاد شوروی یکدیگر را در چارچوب «موازنه واقع گرایانه» کنترل می‌کردند. این الگو، رفتارهای خاص خود را به وجود می آورد. از جمله "رفتارهای الگویی" این دوران ...

full text

از گفتمان انقلاب اسلامی تا گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی

یکی از پیامدهای مهم انقلاب اسلامی و شاید یکی از چشمگیرترین تحولاتی که دوران پساانقلاب را از دوران پیش از آن متمایز می­کند سیاست خارجی جمهوری اسلامی است. برخی حتی ممکن است تا جایی پیش روند که بگویند سیاست خارجی یکی از ارکان مهم هویت­بخش جمهوری اسلامی است و بر همین اساس، شاید بتوان آن را به درستی از کانون‌های مهم مطالعات پساانقلابی قرار داد. این مقاله تلاشی است در جهت فهم تأثیر تکوینی انقلاب اسلا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 14

pages  23- 50

publication date 2015-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023